Sáng 25/3, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn đại diện lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) chủ trì Hội nghị tuyển sinh ĐH, CĐ sư phạm năm 2021, với 4 điểm cầu Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng khẳng định, công tác tuyển sinh luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt. Trong những năm qua, sự đổi mới về công nghệ thông tin trong công tác tuyển sinh đã đem lại nhiều kết quả tốt đẹp. Bộ GDĐT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và công bố cải tiến một số yếu tố kĩ thuật; từng bước giữ ổn định tuyển sinh trong những năm tiếp theo.
“Chúng ta luôn có những cải tiến để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh và thường giành phần khó về mình. Năm học 2019-2020, toàn ngành nỗ lực vượt qua một năm đầy biến cố, với dịch bệnh, thiên tai nhưng đã tạo điều kiện hết sức cho thí sinh”, Thứ trưởng chia sẻ.
Báo cáo tổng kết tuyển sinh năm 2020 của Vụ GDĐH cho biết, cả nước có 900.066 thí sinh đăng ký dự thi, trong đó có 643.271 thí sinh đăng ký xét tuyển vào đại học và cao đẳng sư phạm, chiếm 71,47% số thí sinh đăng ký dự thi.
Đáng chú ý, có 467.791 thí sinh trúng tuyển, nhập học tất cả các ngành chiếm 86,41% tổng chỉ tiêu, tăng 8,71% so với năm 2019. Cũng trong năm 2020 có 35.936 thí sinh trúng tuyển, nhập học các ngành đào tạo giáo viên, chiếm 61,58% tổng chỉ tiêu, cao hơn năm 2019.
Nhìn chung, tuy dịch bệnh ảnh hưởng nhưng công tác thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đã được kịp thời điều chỉnh và thực hiện thành công. Nhờ hoàn thiện văn bản, triệt để ứng dụng công nghệ thông tin, công tác tuyển sinh đã đảm bảo quyền tự chủ của cơ sở đào tạo theo đúng luật định; phần mềm tuyển sinh ổn định, hiệu quả; cung cấp minh bạch thông tin và kết quả tuyển sinh,…
Đặc biệt, thí sinh được đăng ký xét tuyển nhiều nguyện vọng, giảm các chi phí, tăng cơ hội trúng tuyển. Đối với các cơ sở GDĐH, giảm số thí sinh ảo nhờ xét tuyển và lọc ảo chung; giảm chi phí tổ chức thi; chủ động đa dạng phương thức xét tuyển; đồng thời đảm bảo trách nhiệm trong tư vấn và giải trình trước xã hội.
Báo cáo tổng kết cũng đề cập đến 05 điểm mới chính trong dự thảo Quy chế tuyển sinh ĐH, CĐSP năm 2021.
Thứ nhất là việc thí sinh đăng ký nguyện vọng xét tuyển sinh ĐH, CĐ SP, giáo dục mầm non bằng một trong hai hình thức, bằng phiếu hoặc trực tuyến (tại những nơi có điều kiện).
Thứ hai, thí sinh được điều chỉnh nguyện vọng đăng ký xét tuyển tối đa 3 lần trong thời gian quy định bằng phương thức trực tuyến (năm 2020 điều chỉnh nguyện vọng 1 lần). Thay đổi này có lợi cho thí sinh và phù hợp với thực tiễn; giúp thí sinh suy nghĩ kỹ khi lựa chọn trường học, ngành học; các cơ sở GDĐH lựa chọn được các thí sinh phù hợp.
Thứ ba là quy định cụ thể hơn về việc các địa phương khu vực Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ đặt hàng nguồn nhân lực.
Sử dụng phiếu kết quả thi THPT để xác nhận nhập học là điểm mới thứ tư.
Thứ năm là thống nhất cơ chế phối hợp, hỗ trợ trong quá trình đăng ký xét tuyển, đăng ký nguyện vọng, xét tuyển/lọc ảo, thu và sử dụng lệ phí tuyển sinh.
Đa số các cơ sở GDĐH thống nhất với các đề xuất này và mong muốn Bộ GDĐT tiếp tục đơn vị quản lý cơ sở dữ liệu, lọc ảo, đảm bảo sự thống nhất cho công tác tuyển sinh.
Bên cạnh đó, các cơ sở GDĐH mong muốn các trường THPT tích cực hỗ trợ, hướng dẫn thí sinh trong đăng ký xét tuyển, điều chỉnh nguyện vọng, tránh việc thí sinh điền sai thông tin dẫn đến hệ lụy xét tuyển sau này.
Ngoài những điểm mới trên, đáng chú ý, Bộ GDĐT đề xuất giảm mức phí đăng ký cho thí sinh, từ 30.000 đồng/nguyện vọng còn 25.000 đồng/nguyện vọng, đồng thời đề xuất cách phân bổ nguồn kinh phí này chủ yếu về cho các sở và các trường, Bộ sẽ nhận phần ít nhất.
Phó Vụ trưởng Vụ GDĐH Phạm Như Nghệ trao đổi, về lệ phí tuyển sinh, Bộ không có thẩm quyền ra văn bản về việc này, mà sẽ do các trường quyết định. Tuy nhiên, Vụ GDĐH đã tham mưu với lãnh đạo Bộ GDĐT nhiều kịch bản, trong đó có việc giảm lệ phí do tác động của dịch Covid-19.
Vụ đề xuất mức giảm là 5.000 đồng. Và phần giảm đó sẽ thuộc về phần hỗ trợ chung của Bộ, kinh phí để các Sở GDĐT và các trường thực hiện công tác tuyển sinh vẫn sẽ như năm 2020.
Quan điểm này được TS Nguyễn Khắc Thành, Hiệu trưởng Trường Đại học FPT (Hà Nội) và nhiều ý kiến ủng hộ. Theo TS Thành, dù giảm ít nhưng sẽ có tác động và hiệu ứng tốt về mặt tâm lý cho thí sinh, cũng như xã hội.
Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn đánh giá cao các ý kiến, đề xuất, đồng thời khẳng định, Bộ GDĐT luôn đồng hành cùng các cơ sở giáo dục, hướng đến kỳ tuyển sinh 2021 công bằng, chất lượng.
Ghi nhận nỗ lực của các bên liên quan, Thứ trưởng khẳng định, nguyên nhân chính để công tác tuyển sinh năm 2020 thành công có thể tóm tắt lại trong 5 từ khoá: ổn định, chủ động, thích ứng, công nghệ, hợp tác.
Theo Thứ trưởng, những cải tiến ngày càng tốt hơn trong công tác tuyển sinh trong 5-6 năm qua và sự chủ động thích ứng, vượt qua những khó khăn do thiên tai, dịch bệnh trong năm 2020 còn là ví dụ điển hình cho chuyển đổi số.
Thứ trưởng cũng nhắc đến những hạn chế, bên cạnh yếu tố khách quan, đâu đó vẫn còn những sai sót. Nhấn mạnh đến trách nhiệm, giải trình, công khai, Thứ trưởng khẳng định, các cơ sở GDĐH cần phải cải tiến trong thực hiện nhiệm vụ này.
Phân tích, dự báo tình hình năm 2021, Thứ trưởng đề ra các phương hướng, giải pháp. Trong đó, trước tiên cần giữ ổn định về quy chế, về phương thức tổ chức, phối hợp giữa các đơn vị, giữa các trường với Sở, với Bộ. Đồng thời, chủ động có những phương án ứng phó với sự thay đổi, tiếp tục ứng dụng công nghệ để giảm thiểu những sai sót, tạo thuận lợi cho các trường và thí sinh.
Thứ hai, thống nhất hợp tác, đồng thuận trong cơ chế phối hợp, trong việc chia sẻ kinh phí tuyển sinh các trường. Các trường chuẩn bị đề án tuyển sinh và phương án tư vấn cho thí sinh tốt hơn, đảm bảo sự nhất quán, chuẩn xác trong các thông tin công bố tới các bên khác nhau, tránh những sai sót gây thiệt hại cho thí sinh.
Bộ GDĐT sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong khâu thi cử, xét tuyển, trong khâu tổ chức thi các trường và các trường thi riêng.
Thứ ba, về tổ chức thực hiện, Thứ trưởng đề nghị các Sở GDĐT lập kế hoạch giảng dạy, ôn thi cũng như có kế hoạch hướng dẫn các trường, các điểm tiếp nhận nguyện vọng thí sinh, để hỗ trợ tốt nhất cho thí sinh trong việc đăng ký trực tiếp, trực tuyến; kiểm tra kỹ hơn thông tin của thí sinh để giảm sai sót.
Thứ tư, Bộ GDĐT đề nghị các trường đại học, cao đẳng tiếp tục phát huy ưu điểm, tập trung vào về công khai minh bạch tư vấn cho thí sinh và làm tốt công tác kiểm tra, đặc biệt tăng cường thanh tra, kiểm tra nội bộ, xét tuyển công bằng, khách quan, đúng quy chế.
Thứ trưởng mong muốn các trường sẽ đồng thuận để tích cực tham gia kiểm tra vào công tác thanh tra, kiểm tra trong kì thi sắp tới.
Với các trường tổ chức thi riêng, cần hợp tác ở các cấp độ khác nhau, giúp tiết kiệm chi phí, tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh không phải thi nhiều lần, không phải thi nhiều nơi.
Thứ trưởng cũng có những yêu cầu cụ thể, nhất quán đối với các Vụ, Cục chuyên môn của Bộ GDĐT. Riêng công tác đào tạo giáo viên và đặt hàng, Vụ GDĐH đã nhận nhiệm vụ và sẽ xây dựng hướng dẫn chi tiết để công tác này thuận lợi.